Военный медицинаны полковниги Абдулвагьап Мустапаев Ватанына 50 йылгъа ювукъ къуллукъ этген. Ватан давну биринчи гюнюнден ахы-рынчы гюнюне ерли давда болгьан. Июнь айны 16-сында огъар 90 йыл тамамлана.
1940-нчы йыл. Дагъыстан медицина институтда охуп, А.Мустапаев врач касбугъа ее бола. Шо йыл студент йылларында дослукъ аралыкъ юрютген капиркъумукълу къыз Умугьайбат булан агьлю къура. Агьлю масъалаланы чечип, къардашларына барып гьаллашып да битгинче, Абдулвагьап асгер къуллукъгъа чакъырыла.
Асгер къуллукъ Прибалтика военный округда башлана. Аз заман да гстмеи, ону Рига шагьардагьы военный врачлар гьазирлейген центргъа онгаралар. Онда оланы дав агьвалатларда яралангъанлагъа биринчи кёмек этеген, яралангъанланы дав май-дандан чыгъарагъан кюйлеге уьйретип къоймай, дав атышыв савутну къоллама герек кюйлеге де уьйретелер. Сонггьунда, 201 номерли авиабазаны медицина къуллугьуну начальниги болуп белгиленгенде, онда алгьан билим ва сынав огъар бек кёмек эте.

    Къуллугъу белгиленгенде, Дагъыстангъа гелип, тиш доктор къатынын да алып гете. Шонда дав башлангьаны да билине. Дав башланып, экинчи гюн ол къуллукъ этеген авиабаза бомбагъа тутула. О йылларда бизин гьаваны сакълайгъан къуллукъ герек даражада гючлю болмагъан. Немецлени самолётлары кёп керенлер артыкъ болгъан. Офицерлени агьлюлери кёп къыйынлыкъда къоркъунчсуз ерге чыгъарыла. Авиабаза да ерлешген ерин алышдыра. Немец самолётлар онда да авиабазаны бомбагъа тута ва бир гьужумну вакътисинде бир нече офицер оьле, Мустапаев яралана. Яраланса да, госпитальгъа барма рази болмай. Шо яра огъар буссагьатда да рагьатлыкъ бермей.
    Декабрь айны 5-нде Москва бойдагьы бизин асгерлени гьужуму башлана. Шо заман А.Мустапаев утдурувну билмейген немец солдатланы ва офицерлени авлакъ толгъан къабурларын гёрюп тамаша бола.
    Москва бойдагьы уьстюнлю ябушув учун, башгъалар булан бирче, А.Мустапаев де Къызыл Юлдуз орден булан савгъатлана.
    Смоленск областгъа чыкъгъан сонг, 107 номерли батальонну медицина къуллукъчуларына, оьзлени авиаполкундан къайры да, «Нормандия - Неман» эскадрильягъа къуллукъ этме тюше. Француз лётчиклер бизинкилеге илиякълы янаша болгьан. Амма оланы полк врачы, рус эмигрантланы уланы Лебединский совет къурумну, демократия ёкъдеп кёп сёге болгьан. Шо саялы А.Мустапаев ва башгъа офицерлер ондан арек турма къаст эте болгъанлар.
    Ватан давда Белоруссияны азат этивде белгили «Багратион» гьужум башлангъанда, алгъа барагъан асгерлерден артда къалмасучун, яралыланы къабул эте туруп, А.Мустапаевни лазарети токътавсуз бир ерден башгъа ерге гёчме борчлу бола. Бир заманны ичинде яралангъан ерли халкъгъа, аслу гьалда партизанлагьа кёмек этме де тюше.
    Батальонну медицина къуллукъчулары оьзлени борчун кютгенден къайры да, оьзлер къуллукъ этеген авиация бёлюкню дав техникасын душмандан яшырып сакълама кёмек эте, къыш айларда аэродромну къардан тазалай, кюйлей. Аэродромланы буса токътавсуз алышдырма тюше.
    Уьстюнлюкню гюнюн Абдулвагьап Мустапаев Берлинде къаршылай. Ёлдашлары булан Рейхстагда болгьан. Ону тамына «Мен Къазанышдан Мустапаев» деп языв да этген.
къуллугъун Германияда давам эте. Авиациягъа янгы техника гелме башлай. Авиадивизияны бир полкунда къуллукъ этеген оьр даражалы лётчик, дагъыстанлы Багьавутдин Исламов булан къурдашлыкъ юр юте. Абдулвагьапны гьава оборонаны асгерлерини Бакюдеги бёлюгюне чыгъаргъан сонг, шо къурдашлыкъ аралыкълар уьзюле.
    Ондан сонг А.Мустапаев 5 йыддан да къолай Туркменистанны Красноводск шагьарында социалист пачалыкълагъа ПВО-дан лётчиклер гьазирлейген центрда корпусну врачы болуп къуллукъ эте. Центргъа гелеген белгили полководец К.Рокоссовский, лётчик-испытатель В.Коккинаки, конструктор А.Микоян булан ёлукъма имканлыкъ бола.
    Полковник Абдулвагьап Мустапаев Совет Армияда 50 йылгьа ювукъ къуллукъ этген. Отставкадагьы полковникни ва ону къатыны Умугьайбатны агьлюсюнде оьсген уланлар да яшавда оьз ёлун тапгъанлар. Абидин нап промышленность академияда ишлей. Газали доцент, Москвада врач болуп ишлей.
    Ветеранны агьлюсю Магьачкъалада яшай. Заман-заман ата юрту Тёбен Къазанышгъа баралар. Онда ачылгъан музейде оьзлени белгили юртлусуну сураты ва яшаву, чалышыву гьакъында башгъа документлер де бар.
    Оьзюню 90 йыллыкъ юбилейин полковник Мустапаев савлукъда ва аманлыкъда къаршылай. Республиканы тахшагьарыны ветеранларыны жамияты огъар савлукъ, 100 йыллыгъын да шулай эсенликде-аманлыкъда къаршыламакъны ёрай.

                             Гьайдар ГЪАСАНШИН.2006 йыл
                             СУРАТДА: А. МУСТАПАЕВ.